Günümüzün dijital dünyasında veriden daha değerli bir birim olmadığı bir gerçek. Çevrimiçi olduğumuz her an arkamızda bıraktığımız veriler gerçek hayattaki seçimlerimizi etkilemeye çoktan başladı.
Bir veritabanında bir ID ile yer alıyoruz; çevrimiçi davranışlarımız analiz ediliyor ve bu verilerden yola çıkarak elde edilen bilgiler dahilinde dijital manipülasyona uğruyoruz. Dijital manipülasyon haricinde siber saldırganlar bu verileri ele geçirmek için her gün daha da sofistike siber saldırılar gerçekleştiriyorlar.
İnternet servis sağlayıcınız, giriş yaptığınız web siteler, Google ve Google’ın ekosistemindeki bütün ürünler, Facebook ve daha birçok aktör verilerin peşinde. Çevrimiçi verilerinizin güvenliğini ve gizliliğini sağlamak için alabileceğiniz önlemler sizi siber saldırılara karşı korurken dijital manipülasyonu da engelleyebilir.
VPN ile IP adresinizi gizleyebilir ve veri paketlerinizi güvende tutabilirsiniz. VPN programları halk arasında IP adresi değiştirmesi ile ün kazanmıştır. Halbuki, VPN programları IP adresini değiştirmekten çok daha fazlasını gerçekleştirmektedir. VPN ile IP adresiniz aslında değişmez, maskelenir. Bunu gerçekleştiren tünelleme protokolleridir. Çevrimiçi olduğunuz andan itibaren veri paketleriniz küresel internette IP adresiniz ile birlikte seyahat eder. VPN programları veri paketlerini kapsüller ve yeni bir IP adresi atar. Bunun yanında çeşitli şifreleme algoritmaları ile veri paketlerinizi şifreler ve içeriğinin üçüncü partiler tarafından okunmasını engeller.
VPN programları genellikle dünyanın çeşitli yerlerinde konumlanmış sunuculara sahip olur. Küresel internete bu sunucular üzerinden bağlanır ve bu sunucunun atadığı IP adresine sahip olursunuz. Şifrelenen veri paketleriniz ve değişen IP adresiniz sayesinde internet servis sağlayıcınız sadece internete VPN ile bağlandığınızı görebilirken web siteler gerçek sanal konumunuzu ele geçiremezler.
Bir siber güvenlik şirketi olan ExpressVPN, Nature Communications tarafından paylaşılan yeni bir çalışmada paylaşılan verilere bağlı olarak bir insanın gerçek hayatta veriler üzerinden tanımlanabileceğini belirtiyor.
Hiç tahmin edemeyeceğiniz verileriniz Gmail tarafından anlık olarak kaydediliyor. Google üzerinde yaptığınız aramalar, akıllı telefonunuz Android ise sesli komutlarınız ve GPS’iniz açıksa anlık konumunuz, anlık konumunuz açık değilse yaptığınız aramalara göre belirlenen konumunuz, hobileriniz, mesleğiniz, işiniz, Gmail’i kullandığınız cihazların yazılımsal ve donanımsal özellikleri, alışveriş eğilimleriniz gibi birçok bilgi çevrimiçi davranışlarınız sonucu elde edilen verilerin analiz edilmesi ile kaydediliyor.
Facebook zaten bir profil oluşturmaya yönelik bir platform olduğu için gönüllü olarak yaş, meslek, çalışılan yerler ve benzeri bilgiler açık bir şekilde herkesle paylaşılıyor. Bunun haricinde Facebook’u akıllı telefonunuzda kullanıyorsanız Facebook kişiler listenizi de ele geçiriyor. Facebook çerezi olan Facebook Pixel ise ziyaret ettiğiniz web sitelerde bulunuyorsa Facebook bu web sitelerdeki aktivitelerinizi de kaydediyor.
Google ve Facebook haricinde giriş yaptığınız her web site artık cihazınıza çerez yerleştirip yerleştiremeyeceğini soruyor ve şartları kabul etmenizi istiyor. Cihazınıza yerleştirilen çerezlerden en tehlikeli olanı üçüncü parti çerezleri. Üçüncü parti çerezleri çevrimiçi davranışlarınızı ve web aktivitelerinizi izliyor ve kaydediyor. Hiç bilmediğiniz bir şirketin veritabanında çevrimiçi davranışlarınız kayıtlı ve size daha iyi reklam gösterebilmek için analiz ediliyor.
Tarayıcınızı gizli modda kullanarak üçüncü çerez takibinden kurtulabilirsiniz. Yapabileceğiniz diğer bir şeyde çerezlerin hareketlerinizin tamamını takip etmesini engellemek için tarayıcınız içinde farklı hesaplar oluşturmak. Sosyal medya hesaplarınız için ayrı bir hesap, mesleki kullanımınız için ayrı bir hesap, kişisel kullanımınız için ayrı bir hesap oluşturabilirsiniz.
Bir veritabanında bir ID’ye sahip olduğunuzu unutmayın. Çevrimiçi davranışlarınızın analiz edilmesi sonucunda bir sonraki alacağınız üründen ziyade daha ciddi konularda manipüleye uğramamak için verilerinizi koruyun.
